Η περιοχή του Δήμου Καλαβρύτων κατά την αρχαιότητα

Μετά την μεγάλη αναγνωσιμότητα που είχε η αναδημοσίευση του άρθρου'' Οι μύθοι των Καλαβρύτων'' προχωρούμε και σε μια ακόμα που αφορά την αρχαιότητα με στόχο την όσο γίνεται μεγαλύτερη ενημέρωση των συμπατριωτών μας.Στην αρχαιότητα, το μεγαλύτερο μέρος του Καλλικρατικού Δήμου Καλαβρύτων (πρώην επαρχία Καλαβρύτων) δεν ανήκε στην Αχαΐα, αλλά αποτελούσε τη Βόρεια Αρκαδία, που αποκαλούνταν ιδιαίτερα Αζανία, από το όνομα του Αζάνα, γιου του Αρκάδα, απόγονου του πρώτου βασιλιά της Αρκαδίας Πελασγού, από τον οποίο και είχε ονομαστεί η Αρκαδία αρχικά Πελασγία. Μικρά τμήματα της αρχαίας Αζανίας βρίσκονται και στους Νομούς Κορινθίας και Αρκαδίας. Αλλά το βορειότερο τμήμα της σημερινής Επαρχίας Καλαβρύτων ανήκε στην αρχαία Αχαΐα.

Μέσω της Ιστοσελίδας του Δήμου θα γίνει μια περιήγηση στην ιστορική διαδρομή της περιοχής και στους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της.

Η σημαντική στρατηγική θέση της περιοχής, στο κέντρο του βόρειου τμήματος της Πελοποννήσου, τα πολλά περάσματα από και προς όλες τις κατευθύνσεις, δηλαδή από την Αχαΐα, την Κορινθία, την Αργολίδα, την Ηλεία, και μέσω της νότιας Αρκαδίας από την Λακωνία και τη Μεσσηνία, το κατά βάση ορεινό, αλλά πολύμορφο έδαφος, με τα οροπέδια, τις κοιλάδες, τα ποτάμια και τις μικρές λίμνες, και οι μεγάλες δυνατότητες για κτηνοτροφική, προπάντων, απασχόληση, αλλά και για γεωργική καλλιέργεια και για κυνήγι, προσείλκυσαν πολύ ενωρίς το ενδιαφέρον των ανθρώπων για εγκατάσταση.

Δεσπόζει ο ορεινός όγκος του Χελμού, που, λόγω ακριβώς της επίκαιρης γεωγραφικής του θέσης και των φυσικών περασμάτων του, σε στρατηγικές ή εύφορες θέσεις του, και κυρίως στις κοιλάδες και στα χαμηλά γύρω από αυτές υψώματα, όπως και στα πολυπληθή οροπέδιά του, δημιουργήθηκαν σημαντικές αρχαίες εγκαταστάσεις και πόλεις. Στην αρχαιότητα το βουνό Χελμός, που αποκαλούνταν Αροάνια, μοιραζόταν ανάμεσα στην Αχαΐα και την Αρκαδία. Σήμερα, που η αρχαία βόρεια Αρκαδία ανήκει στο Νομό Αχαΐας, το μεγαλύτερο μέρος του βρίσκεται στην Αχαΐα και ένα μικρό μόνο μέρος του στην Κορινθία.

Α' Προϊστορικοί Χρόνοι

Παλαιολιθική και τη Μεσολιθική Εποχή (πριν από το 7000 π.Χ.)

Ασφαλή ίχνη από την Παλαιολιθική και τη Μεσολιθική Εποχή, δηλαδή την περίοδο πριν από το 7000 π.Χ., δεν σώζονται. Υπαίθριες εγκαταστάσεις της Παλαιολιθικής και Μεσολιθικής Εποχής, επειδή οι άνθρωποι μετακινούνταν συχνά για την εξασφάλιση της τροφής τους, δεν βρέθηκαν, αλλά η παρουσία ανθρώπων της εποχής αυτής πρέπει να θεωρείται σίγουρη, αφού σε όλες τις περιοχές, που περιβάλλουν την Επαρχία Καλαβρύτων, έχουν βρεθεί ίχνη τους. Ο Παλαιολιθικός άνθρωπος, όμως, χρησιμοποιεί, όπως είναι γνωστό, και τα σπήλαια για περιστασιακή διαμονή και για την προστασία του, αλλά προς το παρόν δεν έχει γίνει συστηματική διερεύνηση όλων των σπηλαίων, που βρίσκονται σχεδόν παντού στον ορεινό όγκο.

Νεολιθική Εποχή (7.000-3.000 χρόνια π.Χ.)

Κατά την επόμενη Περίοδο, τη Νεολιθική Εποχή (7.000-3.000 χρόνια π.Χ.), η σημαντικότερη, μέχρι στιγμής θέση που ερευνήθηκε, βρίσκεται στο Σπήλαιο των Καστριών ή Λιμνών.

(βλέπε Αρχαιολογικοί χώροι)

Εποχή του Χαλκού, (3000 έως το 1100 π.Χ)

Οι αρχαιολογικές θέσεις πολλαπλασιάζονται κατά την Περίοδο της Εποχής του Χαλκού, που διαρκεί από το 3000 έως το 1100 π. Χ. περίπου. Την Εποχή αυτή, η βασική πρώτη ύλη για τα εργαλεία και τα όπλα, που ήταν ο Λίθος κατά τις προηγούμενες Περιόδους, αντικαθίσταται τώρα από το Χαλκό. Κατά την πρώιμη φάση του, 3η χιλιετία π.Χ., που αποκαλείται και Πρωτοελλαδική, γιατί κάνουν την εμφάνισή τους τα πρώτα ελληνικά φύλλα, αν και τα οικοδομικά κατάλοιπα είναι ελάχιστα, εντούτοις, είναι σαφές ότι ο ορεινός όγκος εξακολουθεί να αποτελεί ασφαλή χώρο κατοίκησης. Το σπήλαιο των Καστριών, αλλά και άλλες νεολιθικές θέσεις, εξακολουθούν να κατοικούνται. Συγκριτικά και με άλλες Πρωτοελλαδικές θέσεις της αρχαίας Αρκαδίας, φαίνεται ότι κατά την περίοδο αυτή οι κάτοικοι προτιμούν τις μικρές και διεσπαρμένες στο χώρο εγκαταστάσεις, ενώ κατά τη Μέση και Ύστερη Χαλκοκρατία επιλέγουν θέσεις περισσότερο οχυρές.

Μέση Χαλκοκρατία (ή Μεσοελλαδική Περίοδο, 1900-1570 π.Χ.)

Κατά τη Μέση Χαλκοκρατία (ή Μεσοελλαδική Περίοδο, 1900-1570 π.Χ.), τόσο το σπήλαιο των Καστριών, όσο και το οροπέδιο των Καλαβρύτων, εξακολουθούν να κατοικούνται, αλλά και νέες θέσεις αναπτύσσονται, όπως στην ποτάμια κοιλάδα ανάμεσα στον Κάνδαλο και τα Καλάβρυτα. Η δημιουργία Μεσοελλαδικού οικισμού στη θέση Μπουρή του Κανδάλου, δηλαδή σε δύσβατη και αθέατη περιοχή, υποδηλώνει πιθανώς πολιτική αστάθεια και μετακινήσεις διαφόρων φύλων.

Μυκηναϊκή Εποχή, (1570-1100 μ.Χ.)

Κατά την Ύστερη Χαλκοκρατία, που αποκαλείται και Υστεροελλαδική, αλλά είναι γνωστότερη ως Μυκηναϊκή Εποχή, γιατί το σημαντικότερο κέντρο είναι οι Μυκήνες στην Αργολίδα, και διαρκεί από το 1570-1100 μ.Χ., εξακολουθούν να λειτουργούν κάποιες από τις προηγούμενες θέσεις, αλλά σημαντικά οικοδομικά κατάλοιπα οικισμών ή ακροπόλεις δεν έχουν έλθει ακόμη στο φως, εκτός από κάποια όστρακα, δηλαδή κομμάτια πήλινων αγγείων, τα περισσότερα από τα οποία βρέθηκαν κοντά στην Κλειτορία, στο σπήλαιο των Καστριών, στον Κάνδαλο και στην περιοχή των Καλαβρύτων. Όμως οργανωμένα νεκροταφεία έχουν ήδη εντοπιστεί, έστω και μερικώς ανεσκαμμένα. Τα σημαντικότερα βρέθηκαν στο Βρυσάρι, τον Μποντιά και το Μάνεσι, δηλαδή επάνω στο μοναδικό φυσικό πέρασμα από την Αρκαδία προς την κεντρική Αχαΐα. Από τα μέχρι στιγμής στοιχεία φαίνεται πολύ πιθανόν ότι στην περιοχή μας, δεν υπήρχε κάποιο μεγάλο και καλά οργανωμένο κέντρο, όπως στην υπόλοιπη Αχαΐα, την Κορινθία και την Αρκαδία, και ότι ολόκληρη η έκτασή της είχε διαμοιραστεί σε μικρότερα διαμερίσματα με μικρούς οικισμούς, που αποτελούσαν πιθανώς τμήματα της επικράτειας των μεγάλων περιφερειακών μυκηναϊκών κέντρων.

Β' Ιστορικοί Χρόνοι

Μετά το τέλος της Μυκηναϊκής Εποχής, ακολουθεί η συμβατικά αποκαλούμενη Γεωμετρική Περίοδος, που τελειώνει γύρω στο 700 π. Χ. Ονομάζεται δε γεωμετρική, γιατί οι άνθρωποι χρησιμοποιούν γεωμετρικά κοσμήματα για τη διακόσμηση των αγγείων και των άλλων χρηστικών αντικειμένων. Τώρα, ολόκληρη η περιοχή κατοικείται και για πρώτη φορά εντοπίζεται ελληνικό ιερό, όπως αυτό της Αρτέμιδος Ημέρας στους Λουσούς των Καλαβρύτων, ενώ ένα σημαντικό σύνολο γεωμετρικών αντικειμένων, μεταξύ των οποίων και τον οπλισμό ενός πολεμιστή, αποκάλυψε η ανασκαφή ενός νεκροταφείου στη θέση Κιούπια των Καλαβρύτων.

Στην περίοδο αυτή βρίσκονται και οι απαρχές της δημιουργίας των ισχυρών πόλεων των κλασικών και ελληνιστικών χρόνων, όπως της Ψωφίδος, του Πάου, των Λουσών, του Κλείτορος, της Κύναιθας, της Νωνάκριδος, αλλά και της Φενεού, που βρίσκεται σήμερα στο Νομό Κορινθίας. Στο βορειότερο τμήμα της Επαρχίας Καλαβρύτων, που ανήκε στην αρχαιότητα στην Αχαΐα, υπάρχει μία αχαϊκή πόλη, το Λεόντιο, το οποίο ταυτίζεται με τη μικρή οχυρωμένη αρχαία πόλη στην Κάτω Βλασία.

Από την κλασική, την ελληνιστική και τη ρωμαϊκή περίοδο (5ος αι. π.Χ.-4ος αι. μ.Χ.) σώζονται τα καλύτερα διατηρούμενα αρχαία μνημεία, όπως οι πόλεις που αναφέραμε παραπάνω, και στις ίδιες περιόδους ανήκουν και άλλες αρχαίες θέσεις, γνωστές από τις αρχαίες πηγές, που είτε δεν έχουν ακόμη ταυτιστεί, είτε η ταύτισή τους θεωρείται επισφαλής.

ΠΗΓΗ:www.kalavrita.gr

 

Προσθήκη νέου σχολίου

Το περιεχόμενο αυτού του πεδίου παραμένει ιδιωτικό και δε θα εμφανίζεται δημόσια.
  • Επιτρεπόμενες ετικέτες HTML: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Αυτόματες αλλαγές γραμμών και παραγράφων.
  • Οι διευθύνσεις ιστοσελίδων και οι διευθύνσεις email μετετρέπονται σε συνδέσμους αυτόματα.
CAPTCHA
1 + 2 =
Solve this simple math problem and enter the result. E.g. for 1+3, enter 4.