Με πρωτοβουλία των Βουλευτών Αχαΐας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Κώστα Μάρκου και Αθανασίας (Σίας) Αναγνωστοπούλου κατατέθηκε Κοινοβουλευτική ερώτηση με θέμα τη «Θέσπιση Ενδίκου Μέσου για παραβιάσεις λόγω συνθηκών κράτησης στις φυλακές». Η ερώτηση συνυπογράφεται από 24 ακόμη Βουλευτές της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης.

Η χώρα μας ετησίως καταβάλλει τεράστια ποσά σε αποζημιώσεις, λόγω παραβίασης άρθρων της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, ιδίως εξαιτίας των κακών συνθηκών κράτησης στις φυλακές. Η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, αντιλαμβανόμενη τη σοβαρότητα του γεγονότος, συγκρότησε τον Ιανουάριο του 2019 ομάδα Εργασίας για τη θέσπιση αποτελεσματικού ενδίκου βοηθήματος για τους κρατουμένους, ώστε αυτοί να μπορούν να προβάλουν τα παράπονά τους για τις συνθήκες κράτησής τους και να αποφεύγεται η προσφυγή τους στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Πράγματι, η Επιτροπή, ολοκλήρωσε το έργο της και παρέδωσε σχέδιο προτεινόμενων διατάξεων, το οποίο ακολούθως παραδόθηκε  και στον νυν Υπουργό Δικαιοσύνης κ. Κ. Τσιάρα για την ολοκλήρωση του έργου. Ακολούθως, τον Ιούλιο του 2020 κατατίθεται στη Βουλή, κατόπιν Εισηγήσεως του Ν.Σ.Κ. και σε κλίμα πρωτοφανούς συναινέσεως διακομματική Πρόταση Νόμου για τη θέσπιση-μεταξύ άλλων- και του ειδικού αυτού ενδίκου μέσου. Έκτοτε, σιωπή.

Ποιος είναι ο λόγος για τον οποίο δεν ολοκληρώθηκε η ψήφιση της από Ιουλίου 2020 κατατεθείσας Πρότασης Νόμου κ. Υπουργέ; Πότε θα εισαχθεί προς ψήφιση; Πόσα χρήματα θα καταβάλλει η χώρα μας ακόμη λόγω των συγκεκριμένων, σοβαρότατων παραλείψεων; 

  Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης : 

                                                 Αθήνα,  15  Απριλίου  2021

                                                                                                                                                                              ΕΡΩΤΗΣΗ

       Προς τον κ. Υπουργό Δικαιοσύνης κ. Κ. Τσιάρα και Υπουργό Προστασίας του Πολίτη κ. Μ. Χρυσοχοΐδη

   Θέμα: «Θέσπιση Ενδίκου Μέσου για παραβιάσεις λόγω συνθηκών κράτησης στις φυλακές»

Όπως τυγχάνει γνωστό, τον Ιανουάριο του 2019 η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, λαμβάνοντας σοβαρά υπ΄ όψη το πλήθος των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Ε.Δ.Δ.Α.) που καταλόγιζαν στη χώρα παραβιάσεις των διατάξεων της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Ε.Σ.Δ.Α.) -στις οποίες συγκαταλέγονται οι διατάξεις των αρ 3 (Απαγόρευση των Βασανιστηρίων, λόγω των κακών συνθηκών κράτησης στις φυλακές) και αρ 13 (Δικαίωμα πραγματικής προσφυγής, λόγω ανυπαρξίας ενός αποτελεσματικού ενδίκου μέσου για τους κρατουμένους) - και αντιλαμβανόμενη την ανάγκη θέσπισhς ενός αποτελεσματικού ενδίκου βοηθήματος, διαθέσιμου στους κρατουμένους, το οποίο να πληροί τους όρους του αρ 13 Ε.Σ.Δ.Α., όπως αυτό ερμηνεύεται από το Ε.Δ.Δ.Α., προχώρησε σε συγκρότηση ειδικής ομάδας εργασίας για την αντιμετώπιση του θέματος. 

Έτσι, δυνάμει της υπ’ αριθμ πρωτ. 1469 οικ. /08/01/2019 απόφασης του τότε Γενικού Γραμματέα Αντεγκληματικής Πολιτικής κ. Ευτύχη Φυτράκη (ΑΔΑ: 6ΣΠΧΩ-300) συγκροτήθηκε Ομάδα Εργασίας για τη θέσπιση ενδίκου βοηθήματος διαθέσιμου στους κρατουμένους, κατά άρθρο 13 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Ε.Σ.Δ.Α.), όπως αυτό ερμηνεύεται από το «Δικαστήριο του Στρασβούργου», μέσω του οποίου οι κρατούμενοι θα μπορούν να προβάλουν παράπονα για τις επικρατούσες συνθήκες κράτησής τους, ώστε να επιτύχουν την πραγματική βελτίωσή τους καθώς και την αποκατάσταση τυχόν βλάβης των ιδίων.

Η ως άνω Επιτροπή, μέλη της οποίας υπήρξαν, μεταξύ άλλων, ένας Αντιεισαγγελέας Εφετών, ένας Πάρεδρος Ν.Σ.Κ., ένας Επίκουρος Καθηγητής του Δ.Π.Θ., εντός δύο μηνών, όπως άλλωστε η απόφαση προέβλεπε, ολοκλήρωσε το έργο της και παρέδωσε σχετικό Πόρισμα, δηλ. σχέδιο προτεινόμενων διατάξεων τροποποίησης του Σωφρονιστικού Κώδικα μετά αιτιολογικής έκθεσης, το οποίο αναρτήθηκε στην Ιστοσελίδα του Υπουργείου Δικαιοσύνης την 05/03/2019 (http://www.justice.gr/site/LinkClick.aspx?fileticket=nYE-swO5UkM%3d&tabid=578) και ακολούθως παραδόθηκε  στον νυν Υπουργό Δικαιοσύνης κ. Κ. Τσιάρα για την ολοκλήρωση του έργου, ήτοι της νομοθέτησης του ειδικού ενδίκου βοηθήματος, όπως ανωτέρω αναφέρθηκε. 

Την 20/07/2020 κατατίθεται στη Βουλή, σε κλίμα πρωτοφανούς συναίνεσης και κατόπιν Εισηγήσεως του Προέδρου του Ν.Σ.Κ.,  Πρόταση Νόμου υπό τον τίτλο: «Εναρμόνιση εθνικών διατάξεων με τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Ε.Δ.Δ.Α.) και θέσπιση ειδικού ένδικου μέσου για τις συνθήκες κράτησης στα σωφρονιστικά καταστήματα», που αποτελεί διακομματική Πρόταση Νόμου, για τη συμμόρφωση της Ελλάδος με τις αποφάσεις του Ε.Δ.Δ.Α. και την προσαρμογή της εθνικής νομοθεσίας στη νομολογία του.

Λεκτέο ότι το Πόρισμα στο οποίο κατέληξε η ως άνω Επιτροπή του Υπουργείου Δικαιοσύνης το Μάρτιο του 2019, αναφορικά με τη θέσπιση του ειδικού ενδίκου βοηθήματος, υιοθετείται σχεδόν στο σύνολό του τόσο από το ΝΣΚ όσο και από τη Διαρκή Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης της Βουλής  και αποτελεί περιεχόμενο της ανωτέρω Πρότασης Νόμου. Μάλιστα, όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο Πρόεδρος της Διαρκούς Επιτροπής: «Ιδιαίτερα σημαντική, ανάμεσα στις προτεινόμενες διατάξεις, είναι η θέσπιση του λεγόμενου Εθνικού Ένδικου Μέσου, που αφορά τις συνθήκες κράτησης στις φυλακές και στα Αστυνομικά Τμήματα, τη δυνατότητα των κρατουμένων να διαμαρτυρηθούν για τις συνθήκες αυτές και να έχουν την κατάλληλη μεταχείριση.»

Επίσης, προ ολίγων ημερών, δημοσιεύθηκε η 14η Ετήσια Αναφορά της Επιτροπής  Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης, σχετικά με την εποπτεία εκτέλεσης των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Στην αναφορά αυτή, αφενός μεν αναφέρεται ότι τα ποσά που καταβλήθηκαν από την Ελλάδα το έτος 2020 για αποζημιώσεις ανέρχονταν σε 2.131.421 ευρώ- ποσό που κατατάσσει τη χώρα 6η σε σύνολο 47 κρατών- ενώ το  2019 το αντίστοιχο ποσό ήταν 1.562.538 ευρώ, αφετέρου δε, παρέχεται ανάλυση σχετικά με τα πεπραγμένα του έτους 2020, από όπου προκύπτει ότι αναφορικά με την Ελλάδα προστέθηκαν συνολικά 35 νέες αποφάσεις (27 επαναλαμβανόμενες και 8 πρωτότυπες).Οι επαναλαμβανόμενες αφορούν κυρίως σε προσφυγές φυλακισμένων για τις συνθήκες κράτησης στις φυλακές.»

Με γνώμονα ότι, σύμφωνα με στοιχεία, που το Ν.Σ.Κ παρέχει, κάτ ΄ έτος καταβάλλεται πάνω από 1.000.000 ευρώ σε αποζημιώσεις προς φυλακισμένους για τις συνθήκες κράτησής τους,  οι οποίες καταβάλλονται, διότι η χώρα έχει παραλείψει να θεσπίσει εθνικό ένδικο μέσο, το οποίο θα μπορούσαν να ασκήσουν οι κρατούμενοι, που διαμαρτύρονται για τις συνθήκες κράτησής τους και να αποφεύγεται η προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) και η καταβολή αποζημιώσεων,

Με δεδομένο ότι από τον Ιούλιο του 2020, οπότε και κατατέθηκε η Πρόταση Νόμου στη Βουλή ουδεμία εξέλιξη έχει υπάρξει, ουδέν έχουμε πληροφορηθεί σχετικά ενώ  η Χώρα εξακολουθεί να εκτίθεται διεθνώς, οι αρμόδιοι Υπουργοί ερωτώνται:

1)    Ποιος είναι ο λόγος για τον οποίο δεν ολοκληρώθηκε η ψήφιση της από Ιουλίου 2020 κατατεθείσας Πρότασης Νόμου;

2)    Πότε θα εισαχθεί τελικώς προς ψήφιση η κατατεθείσα Πρόταση Νόμου; Ποιος είναι ο σχετικός προγραμματισμός του Υπουργείου;

3)    Πόσες είναι οι καταδικαστικές αποφάσεις από το Ε.Δ.Δ.Α. για παραβίαση του άρθρου 13 κατά το τελευταίο έτος;

Οι ερωτώντες Βουλευτές

Μάρκου Κώστας

Αναγνωστοπούλου Αθανασία(Σία)

Αβραμάκης Ελευθέριος

Αγαθοπούλου Ειρήνη Ελένη

Αυλωνίτης Αλέξανδρος Χρήστος

Βαρδάκης Σωκράτης

Γιαννούλης Χρήστος

Γκιόλας Γιάννης

Ζαχαριάδης Κωνσταντίνος

Ζουράρις Κωνσταντίνος

Καρασαρλίδου Φρόσω

Κασιμάτη Νίνα

Λάππας Σπύρος

Μάλαμα Κυριακή

Μαμουλάκης Χαράλαμπος

Μπαλάφας   Γιάννης

Μπάρκας Κωνσταντίνος

Νοτοπούλου   Αικατερίνη

Ξανθόπουλος Θεόφιλος

Σκουρολιάκος Παναγιώτης

Φάμελλος Σωκράτης

Φίλης Νικόλαος

Χαρίτου Δημήτριος

Χατζηγιαννάκης Μίλτος

Χρηστίδου Ραλλία

Ψυχογιός Γεώργιος